Gouden vrouwen terug in Rhenen; de vondsten van het vroegmiddeleeuwse grafveld Rhenen

In het terpen- en wierdengebied van Friesland en Groningen zijn vele grafvelden uit de vroege middeleeuwen (400-1000 na Chr.) teruggevonden en opgegraven. Doorgaans werden daar mensen begraven of gecremeerd. Op verschillende grafvelden werden ook hengsten en reuen begraven. Voorbeelden van deze grafvelden uit het terpen- en wierden gebied zijn het grafveld van Oosterbeintum, waarvan het Kennis- en informatiecentrum Terp Hegebeintum vondsten laat zien, het grafveld van Hegebeintum, het grafveld Ezinge-de Bouwerd, waarvan een graf met twee hengsten en een hond te zien is in het Museum Wierdenland in Ezinge, en het grafveld Godlinze.

Ook elders in Nederland zijn vroegmiddeleeuwse grafvelden opgegraven. Een heel groot grafveld met vele kostbare bijgaven werd in 1951 opgegraven door de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB) aan de zuidkant van de Donderberg aan de westkant van Rhenen. Ruim 1000 mensen werden hier begraven of gecremeerd. Koningin Juliana bezocht het restauratieatelier van de ROB in Amersfoort waar de vondsten van de opgraving werden schoongemaakt en gerestaureerd. Tussen de mensengraven trof men 13 tot 17 paardengraven aan. De vondsten van deze grote opgraving worden bewaard in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Met steun van de VriendenLoterij organiseert het Rijksmuseum van Oudheden een reeks tentoonstellingen in het project ‘Onder Ons’, waarin topstukken uit de nationale archeologische collectie door Nederland reizen naar de regio waar zij vandaan kwamen of waarmee zij anderszins banden hebben.

Het Stadsmuseum Rhenen richtte met het Rijksmuseum van Oudheden een heel mooie tentoonstelling in over de vondsten uit Rhenen. Er wordt vooral veel aandacht besteed aan de bijgaven die aan vrouwen werden geschonken. Prachtige exemplaren daarvan zijn op de tentoonstelling te zien. Ook zijn botten van de paarden uit het grafveld Rhenen tentoongesteld, evenals vondsten uit de nabijheid van Rhenen zoals de muntschat van Remmerden, de gouden halsringen uit Achterberg en recente vondsten uit de regio. Het kwetsbare schedelreliek van Cunera, de patroonheilige van Rhenen, dat normaal bewaard wordt in Utrecht, is gedurende de tentoonstelling te zien. Zij overleed op 28 oktober ca. 377 na Chr. in Rhenen.

De tentoonstelling is nog t/m 7 december 2024 te zien in het Stadsmuseum Rhenen, van dinsdag tot en met zaterdag, tussen 11 en 17 uur. Het museum is gevestigd in het voormalige stadhuis van Rhenen. In een van de zalen is een plafondschildering te zien die gemaakt werd door de Friese Groninger schilder Herman Collenius. Het schilderij is afkomstig uit een huis aan de Vismarkt in Groningen.

Museum Wierdenland toont van 8 juni 2024 tot en met 12 januari 2025 een tentoonstelling in de serie ‘Onder Ons’ gewijd aan de Etrusken. De overeenkomst tussen wierdenbewoners en de Etrusken is de periode 700-500 v.Chr., waarin de bewoners van het kweldergebied hun wierden bouwden en de Etruskische cultuur zijn bloeiperiode beleefde.

Goudenvrouwen Grafveld Rhenen
Scroll naar boven